M 9 Buitenplaats Geerbron

In de voorgevel van de panden 48-52 zijn nog de contouren te herkennen van de vroegere buitenplaats Geerbron. De rechtervleugel van het hoofdgebouw is afgebroken. De buitenplaats is gebouwd aan het eind van de zeventiende eeuw door luitenant-admiraal Anthony Pieterson. De tuin van de buitenplaats strekte zich uit tot ver over de huidige Emmastraat. In 1801 werd Geerbron aangekocht door de arts en baljuw Gerardus Herckenrath. Zijn zoon Leon Herckenrath vertrok in 1818 naar de VS, waar hij een gezin stichtte met de kleurlinge Juliette McCormick de Magnan, een onvrije vrouw die hij vrijkocht. Na terugkeer met zijn gezin was hij van 1847 tot 1854 burgemeester van Monster. De laatste Herckenraths zijn rond 1870 uit Monster vertrokken. Begin twintigste eeuw was drankenhandel Van der Kruk in het gebouw gevestigd.

Geerbron bevond zich aan de Herenstraat in Monster. De stichter van deze buitenplaats is de bekende zeeheld Anthony Pieterson (1658-1722). Hij breidde het buiten, wat al in bezit was van zijn vader, uit in 1687 door een stuk land genaamd de Geer aan te kopen. Dit is een verwijzing naar de vorm van het perceel dat een afwijkende, schuin lopende grens had, ook wel geer genoemd. Vanaf 1693 liet Anthony Pieterson de tuin verfraaien. Daarbij werd een komvormige vijver aangelegd die mogelijk gevoed werd door een bron. In de tuin van Geerbron werden groenten en fruit geteeld door verschillende tuinlieden. Van de tuinman van Geerbron, Thomas van Es, is een arbeidscontract overgeleverd uit 1697, waarin uitvoerig beschreven staat wat voor werkzaamheden er allemaal verricht moesten worden. Dit is een prachtige bron van hoe het er al in de 17e eeuw in het tuiniersvak aan toe ging in het Westland. De broer van Anthony, Cornelis Pieterson, was eigenaar van de nabij gelegen buitenplaats Wilthof in ’s-Gravenzande. Hij teelde daar asperges die hij samen met de asperges die op Geerbron geteeld werden regelmatig vanuit Monster verscheepte naar Den Haag en Delft.

In de tuin van Geerbron stonden tientallen bijzondere beelden van beroemde kunstenaars. Toen Pieterson overleed werd de buitenplaats niet lang daarna door zijn erfgenaam te koop aangeboden, waarbij de collectie beelden en marmeren tuinvazen apart werd verkocht en daarbij bleek dat de beeldencollectie meer opbracht dan het huis en de tuin van de buitenplaats bij elkaar. In 1733 werd bij de verkoop van de buitenplaats vermeld dat er twee morgen (1,7 ha) met asperges beteeld werden en dat die genoeg opbrachten om het gehele onderhoud van de buitenplaats te betalen. Hieruit blijkt dat het telen van tuinbouwproducten zeer lucratief was en al vóór 1700 een belangrijke rol speelde in het Westland. Door het arbeidsintensieve karakter van teelten als asperges en verschillende soorten fruit, gaf de tuinbouw aan vele handen werk.

In 1801 kwam de buitenplaats in handen van de familie Herckenrath. Het werd toen gekocht door Gerrit Herckenrath, die op dat moment baljuw van Monster was. Zijn zoon Leon kocht Geerbron in 1835 van zijn moeder. Toen zijn moeder overleed in 1844 werd zij als katholiek begraven op de katholieke begraafplaats in Poeldijk. Leon vond dat echter te ver weg om zijn naaste goed te kunnen gedenken en liet daarom in 1847 een grafkelder aanleggen in de Monsterse Geest. Deze grafkelder bestaat nog steeds en is elk jaar tijdens Open Monumentendag te bezoeken.

Lees meer
Lees minder

Bekijk M 9 Buitenplaats Geerbron

Plattegrond

Details

Bouwjaar
1800
Type monument
Type object
Buitenplaats (voormalig)
Adres
Herenstraat 50 - 56