P22 Huizenrij Verburghlaan

In de vroege twintigste eeuw bestond er grote behoefte aan betaalbare huurwoningen. J. van Rest, schilder, en J. van Kleef, bakker, kochten in 1913 van het R.K. Armbestuur een strook land langs het smalle Polderlaantje. Daar werd een rij woningen met voortuinen gebouwd. De twee eerste en laatste woningen kregen een hoger opgetrokken voorgevel, de tussenliggende huizen een dakkapel. Daarnaast kregen ze rood, wit en groen geschilderde luiken bij de ramen. Bedongen werd dat huurders rooms-katholiek moesten zijn. Na verloop van tijd werd de straat verbreed. De bewoners moesten een groot deel van hun voortuinen opofferen. Burgemeester Sutorius stelde voor de straat officieel Verburghlaan te noemen. Eind jaren dertig, tijdens de aanleg van de Jan Barendselaan, moesten enkele panden wijken.

Huizen in de Verburghlaan

Het dorp Poeldijk bestond vele eeuwen alleen uit de Schoolstraat en de Voorstraat, ofwel de Heeren Wegt. Deze was onderdeel van de verbindingsweg tussen ’s-Gravenzande en het achterland, Rijswijk, Delft. Verder liep er een kerkepad tussen Honselersdijk en Poeldijk, dat was het Poeldijksepad. Er was een paadje in het verlengde daarvan dat het Polderlaantje werd genoemd omdat het de Dijkpolder inliep. Dat laantje eindigde tussen de weilanden.

In de vroege twintigste eeuw was er grote behoefte aan betaalbare woningen voor de werknemers in het dorp. Er waren wel woningen gebouwd die door het dorp verspreid lagen, bijvoorbeeld in de Leuningjes, nu Irenestraat. Het armbestuur bezat een strook grond langs het Polderlaantje en dat werd aangekocht door bakker J. van Kleef en schilder A. J. van Rest. Zij lieten op de strook grond huizen bouwen met ruime voortuinen. De huizen in de Verburghlaan waren lange tijd te herkennen aan de kleurig geschilderde zonneblinden. De wc was te vinden in een hokje buiten, achter het huis, zoals dat lange tijd de gewoonte was. A.J. van Rest, die wethouder werd, woonde zelf op de hoek van het smalle laantje met de Voorstraat. De rij woningen die werd gebouwd begon enkele huizen verderop. Er waren voorwaarden verbonden aan de verhuur van deze woningen. Later werden de huizen in groepjes aan middenstanders verkocht die er hun verdiensten in belegden. Inmiddels zijn alle woningen aan particulieren verkocht.

Over de man waar de Verburghlaan naar is vernoemd

Voor 1918 werd de Verburghlaan in de volksmond Polderlaantje genoemd. In 1916/ ‘17 werd er vanuit het Polderlaantje een nieuwe straat aangelegd in westelijke richting. Een jaar later diende de woningbouwvereniging Eensgezindheid een verzoek in bij de gemeente om de door haar aangelegde nieuwe straat te benoemen als Sutoriusstraat en het Polderlaantje als Verburghlaan, vernoemd naar Pastoor Verburgh. De gemeente ging akkoord.

Geboren te Berkel op 28 december 1616 en overleden 1 januari 1708 te Poeldijk. Er zijn verschillende schrijfwijzen, ook wel Verburch of Vandenburg. Zijn vadersnaam was Uyttenbrouck. Dat men verschillende namen had kwam in die tijd meer voor.

Pastoor Verburgh werd in 1647 benoemd tot pastoor van het Westland. In 1655 kreeg hij toestemming om in Poeldijk te gaan wonen, mits hij per jaar twee zakken tarwe zou schenken aan de armen van Ter Heijde. Hij reisde door een groot gebied, waar hij de schuilkerken bezocht. Het zouden er zeker 50 zijn geweest. Meestal waren dat gewone huizen of boerderijen. Hij genoot later de naam Druivenpastoor, omdat men beweerde dat hij toch wel de animator was van de latere – na 1850 – bloeiende druiventeelt in het Westland.

Onthulling van het standbeeld op 1 juni 1931 door minister Ruijs de Beerenbrouck

Rond 1918 heeft een comité getracht om voor pastoor Verburgh een standbeeld te laten maken en dat op de hoek Verburghlaan/ Sutoriusstraat te plaatsen. Het is op niets uitgelopen. Pas in de jaren dertig werd een standbeeld van hem geplaatst bij de veiling aan de Monsterseweg. Er werd toen al gezegd dat het een tijdelijke plaats zou zijn: Om later een mooie plaats te krijgen in een plantsoen. Het standbeeld werd tweemaal verplaatst en staat nu op een pleintje aan de Jan Barendselaan. Westlandse gemeenten en veilingen hebben een geldelijke bijdrage geleverd.

In die periode was de Verburghlaan zeer slecht begaanbaar. Het was een laan in de polder, vol gaten en kuilen, meestal met bagger. Langs de laan liep een sloot die diende als afwatering voor de Voorstraat, riolen waren er nog maar heel weinig. Pas in 1923 werden riolen aangelegd en een gedeelte bestraat.

Uit de Historische Kroniek van Poeldijk

Op de hoek Polderlaan stond vroeger het z.g. Houten Huisje met tuin. Het was in 1712 eigendom van de familie Jan Arendse Bom. In 1765 werd bij testament het Parochieel Armbestuur eigenaar van die tuin en huis. Zij hebben het lang in bezit gehad. In 1870 huurde Van Paassen de tuin met een inmiddels stenen huis van het Armbestuur. Er werd bovendien nog een huis op gebouwd.

Op 25 april 1913 verkocht het Parochieel Armbestuur aan A.J. van Rest en J. van Kleef een stuk van de tuin aan het Polderlaantje als bouwgrond voor de bouw van 10 huisjes. Onder voorwaarden te verhuren aan Rooms Katholieke huurders, anders dan met toestemming van het Armbestuur en met een boete van f.100, – t.b.v. de armen.

De Verburghlaan

Er werden negen huisjes gebouwd aan de westkant en één (winkeltje) aan de oostkant van het laantje. Van de negen huisjes werden in de veertiger jaren, i.v.m. de aanleg van de Breeweg later te noemen Jan Barendselaan, twee huisjes afgebroken. Daarna heeft de aanleg van die weg lange tijd stilgelegen. In 1951 wilde de gemeente de Verburghlaan verbreden. Daarvoor moesten de bewoners (huurders) van de negen woningen aan de voorkant van hun huis wat grond afstaan, zij waren bereid dat te doen. De eigenaren deden de grond van de hand voor f.1-. onder voorwaarde dat de gemeente een nieuwe afrastering zou plaatsen en onderhouden tot 1975. Er werd ook een trottoir aangelegd.

De Verburghlaan kort na 1951

Het eerste rijtje huisjes in de Verburghlaan. Foto na 1951

In de 1965 speelden er nogal eens opkomende bandjes in het St. Vincentiusgebouw. Na een optreden van The Golden Earrings uitte een van de organisatoren zijn enthousiasme door op een late avond tegen de buitengevel van dit rijtje huizen langs de Jan Barendselaan de naam van de band te kalken. Daar is deze tekst jarenlang te zien geweest. Vanwege een nodige renovatie van de muur is de gehele tekst er in 2015 uitgezaagd en naar het Rockart museum in Hoek van Holland verplaatst. Voor meer informatie: ‘Earringsmuur’ In Poeldijk Is Gered.

Bron: 
Poeldijkse Straatnamen, auteur: Ton van Lier
Historische Werkgroep Bartholomeus Poeldijk

Lees meer
Lees minder

Bekijk P22 Huizenrij Verburghlaan

Plattegrond

Details

Bouwjaar
1913
Type monument
Type object
Woonhuizen
Adres
Verburghlaan 8 t/m 20, 2685 SX Poeldijk